หลายคนคงมีคำถามในวันนี้ว่า สตีฟ จ๊อบส์ ซึ่งเสียชีวิตไปแล้วกว่า 4 ปี ยังสามารถมีเรื่องราวใดให้เล่าได้อีกหรือ? คำตอบนั้นชัดเจนเลยว่า “มี” และคำตอบนั้นอยู่ในหนังสือ “กว่าจะเป็นสตีฟ จ๊อบส์ : Becoming Steve Jobs” เล่มนี้ครับ
“กว่าจะเป็นสตีฟ จ๊อบส์” หรือ “Becoming Steve Jobs” โดย Brent Schlender และ Rick Tetzeli ผู้สื่อข่าวจาก Wall Street Journal ซึ่งมีความสนิทสนมและมีโอกาสสัมภาษณ์ทั้งอย่างเป็นทางการและไม่เป็นทางการกับสตีฟ จ๊อบส์ มากกว่า 100 ครั้ง ได้เล่าถึงเรื่องราวที่น่าสนใจในมุมที่อาจจะยังไม่เคยถูกเปิดเผยในประวัติเล่มอื่นๆ โดยเฉพาะในหนังสือชีวประวัติอย่างเป็นทางการโดย วอลเตอร์ ไอแซคสัน
รีวิวนี้เขียนจากการได้อ่านไฟล์ส่งพิมพ์ซึ่งทางสำนักพิมพ์ได้ส่งมาให้นะครับ ขอขอบคุณทางเนชั่นบุ๊คส์ด้วยครับ
ก่อนอ่าน
บอกไว้ก่อนเลยครับว่า ก่อนอ่านหนังสือเล่มนี้ คุณอาจจะต้องเคยอ่านหรือรู้ประวัติของสตีฟ จ๊อบส์ มาบ้างไม่มากก็น้อย ถ้าเคยอ่านประวัติโดยไอแซคสันแล้วยิ่งดี เพราะการเรียบเรียงในเล่มนี้ไม่ได้เรียงตามลำดับเวลาอย่างตรงไปตรงมา แต่ผู้เขียนโฟกัสไปที่พัฒนาการของตัวสตีฟที่เริ่มต้นจากการเป็นผู้ประกอบการวัยรุ่นเลือดร้อน จนเติบโตเป็นผู้มีวิสัยทัศน์ยิ่งใหญ่ในเวลาต่อมา
และสิ่งที่ควรรู้ก่อนอ่านอีกอย่างหนึ่ง คือหนังสือเล่มนี้เป็นเล่มที่ทางแอปเปิลแนะนำให้อ่าน เพราะค่อนข้างมีรายละเอียดในหลายจุดที่ประวัติอย่างเป็นทางการไม่ได้ให้รายละเอียดไว้
ชีวิตที่ยิ่งใหญ่กว่าหนังสือเล่มเดียว
ในช่วงต้นของเล่ม หนังสือไม่ได้เล่าเรื่องตามลำดับชีวิตอย่างตรงไปตรงมาตั้งแต่เกิด แต่พยายามทำให้เราเห็นภาพว่าตัวตนของสตีฟในช่วงชีวิตวัยรุ่นเป็นอย่างไร มีอารมณ์ฉุนเฉียว เลือดร้อนอย่างไร มีวิธีทำงานอย่างไร ซึ่งเนื้อหาช่วงนี้ค่อนข้างเรียบและน่าเบื่อเล็กน้อย ส่วนตัวคิดว่าช่วงแรกนี้ต้องอาศัยความอดทนในการอ่านสักหน่อย เพราะเนื้อหายังไม่ได้แตกต่างจากประวัติเล่มอื่นๆ มากนัก
แต่ความสนุกก็เริ่มขึ้นในเวลาต่อมา เมื่อชีวิตของสตีฟก้าวผ่าน apple มาสู่ NeXT และ Pixar ยอมรับเลยครับว่าผู้เขียนเก็บรายละเอียดส่วนนี้ได้มากกว่าเล่มอื่นๆ ช่วงเวลานี้มักไม่ค่อยถูกพูดถึงในหนังสือหรือภาพยนตร์ กลายเป็นกล่องดำปริศนาในช่วง Lost Decade 11 ปีซึ่งสตีฟได้พักจากการทำงานที่ apple ไปทำงานในบริษัทอื่นๆ ถึงตรงนี้ผมก็ยอมรับได้แล้วว่า ประวัติของสตีฟ จ๊อบส์ ยังมีพื้นที่อื่นๆ มากกว่าหนังสือเล่มเดียว
what กับ why
“กว่าจะเป็นสตีฟ จ๊อบส์” ได้เล่าเหตุผลของการเปลี่ยนแปลง การเติบโตของสตีฟจากการเป็นผู้ประกอบการวัยรุ่น จนเติบโตเป็นนวัตกรผู้ยิ่งใหญ่ในภายหลัง ภาพของสตีฟ จ๊อบส์ ภายนอกอาณาจักร apple ซึ่งทำให้สตีฟได้พบกับผู้นำองค์กรหลายแบบ ไม่ว่าจะเป็นเอ็ด แคตมัล CEO ของ Pixar จอห์น แลสซิเตอร์ ผู้กำกับ Toy Story ไมเคิล ไอซ์เนอร์ CEO ของ Disney หรือแม้แต่บิล เกตส์ CEO ของ Microsoft ในขณะนั้น ไม่ค่อยถูกพูดถึงนักในสื่ออื่นๆ รวมถึงการอธิบายผลกระทบที่สตีฟได้รับจากสภาพแวดล้อมเหล่านั้น
แง่มุมต่างๆ ที่สตีฟได้เห็นและเรียนรู้จากความสำเร็จขององค์กรหลายแบบ ค่อยๆ ส่งผลต่อตัวสตีฟให้ได้เรียนรู้และเติบโต สงบ และอดทน เราจะค่อยๆ เห็นสตีฟเปลี่ยนแปลงไปทีละน้อยหลังจากผ่านความล้มเหลว ความสำเร็จ การมีครอบครัว การได้พบกับโรคร้ายและประสบการณ์เฉียดตายจากโรค ทั้งหมดล้วนส่งผลต่อตัวสตีฟในยุคหลังทั้งสิ้น
หากหนังสือของไอแซคสัน เล่าว่าชีวิตของสตีฟ จ๊อบส์ เริ่มต้นและประสบความสำเร็จแบบไหน (What) หนังสือเล่มนี้น่าจะสามารถเติมเต็มรายละเอียดของเหตุแห่งความสำเร็จเหล่านั้น ให้ภาพต่างๆ ชัดเจนยิ่งขึ้น (Why)
ความเกรี้ยวกราด เสียงหัวเราะ และน้ำตา
ในบางเหตุการณ์ บางช่วง ซึ่งมีการพูดถึงในหนังสือเล่มอื่นๆ หนังสือเล่มนี้เลือกใช้วิธีเล่าอย่างละเอียดถึงความรู้สึกของตัวสตีฟและบุคคลรอบข้าง ตัวอย่างเช่น มิตรภาพและความสัมพันธ์ของสตีฟกับบ๊อบ ไอเกอร์ CEO ของ Disney หรือความผูกพันของสตีฟกับทิม คุก CEO ของ apple คนปัจจุบัน ล้วนเป็นส่วนที่อ่านแล้วสะเทือนอารมณ์อย่างมาก
ในขณะที่ผมอ่านไปเรื่อยๆ แต่ละบท ความรู้สึกเหมือนเราได้ค่อยๆ ซึมซับตัวตนของสตีฟเข้ามาเรื่อยๆ เหมือนได้กลับไปนั่งคุยกับเพื่อนเก่าสักคน ระลึกความหลังกัน จนกระทั่งอ่านจบ ความรู้สึกอิ่มเอมก็มากมายอย่างบอกไม่ถูก
สรุป
- หนังสือเล่มนี้ คือส่วนเติมเต็มประวัติที่ขาดหายไป โดยเฉพาะส่วนที่เป็น Lost Decade ซึ่งหนังสือเล่มอื่นๆ ไม่ค่อยได้พูดถึง
- บางรายละเอียดมีประโยชน์มาก สามารถนำมาเป็นตัวอย่างในการตัดสินใจได้ในบางเหตุการณ์
- ทีมงานแปลโดยคุณณงลักษณ์ จารุวัฒน์ เป็นผู้แปลทีมเดียวกับที่แปลประวัติเล่มที่เขียนโดยวอลเตอร์ ไอแซคสัน และหนังสือประวัติจอนนี่ ไอฟ์ ก่อนหน้านี้
- สะกดชื่อสตีฟ จ๊อบส์ เป็น สตีฟ จ็อบส์ ทั้งเล่ม (เดี๋ยวครูทอมตีเลย)
- อย่างไรก็ตาม ยังมีหลายจุดที่อาจจะต้องปรับในเรื่องการแปล การตรวจต้นฉบับ โดยเฉพาะวงเล็บขยายความจำนวนมากเนื่องจากศัพท์เทคนิคที่มีมาให้เห็นตลอด รวมถึงความผิดพลาดในการเทียบชื่อบุคคลให้ตรงกันทั้งเล่ม แต่ก็เป็นจุดเล็กน้อยที่ไม่ได้กระทบต่อเนื้อหาหลัก
- ชีวิตคนคนหนึ่ง มันไม่มีทางเล่าได้หมดโดยใช้หนังสือหรือภาพยนตร์เรื่องเดียวอยู่แล้ว
- ใครเป็นสาวกต้องอ่าน ผมยืนยัน!
ชื่อหนังสือ (อังกฤษ) : Becoming Steve Jobs
ชื่อหนังสือ (ไทย) : กว่าจะเป็นสตีฟ จ๊อบส์
สำนักพิมพ์ : เนชั่นบุ๊คส์
ผู้เขียน : Brent Schlender และ Rick Tetzeli
ผู้แปล : ณงลักษณ์ จารุวัฒน์ และคณะ
ราคา : 395 บาท
เลขมาตรฐานสากล (ISBN) : 978-616-515-634-9 (ปกอ่อน) 592 หน้า
